Thả diều có nguồn gốc từ thời cổ đại Trung Hoa. Chiếc diều đầu tiên được chế tạo từ Lỗ Ban với nguyên liệu được làm bằng gỗ. Đến thời nhà Hán, diều giấy bắt đầu xuất hiện và được lan truyền sang các quốc gia lân cận, trong đó có Việt Nam.
Theo lịch sử, về đời vua Đường Trung Tông bên Tàu có Cao Biền được phong làm An Nam Tiết Độ Sứ sang đô hộ nước ta, là người rất giỏi địa lý được vua Tàu uỷ cho sứ mạng trình về vua biết các kiểu đất bên Việt nam và yểm phá các thế đất nào có thể ảnh hưởng không tốt cho nước Tàu. Theo truyền thuyết, Cao Biền đã cưỡi diều để xem phong thủy và yểm được một số ít đất lớn song cũng bị thất bại trước nhiều vị thần linh trong đó đáng kể nhất là thần núi Tản Viên, thần sông Tô Lịch (sông chảy qua Hà Nội).
Tuy có nguồn gốc từ Trung Hoa, nhưng thú chơi diều đã sớm trở thành một trong những trò chơi dân gian có ảnh hưởng đến phong tục của người Việt. Có ai thời còn trẻ đã không từng làm diều, thả diều và vui thú khi nó cất được cánh và bốc lên cao dần cho đến hết cuộn dây, chỉ còn cái lõi gỗ hay cái lon trên tay. Những cái diều của Việt Nam còn có thể mang theo cái sáo, một nhạc cụ xuất phát từ đồng bằng miền Bắc. Khi diều bay lên cao, sáo phát ra âm thanh như bản nhạc du dương, khiến cho cảnh quê ngày hè thêm êm ả.
Ở Việt Nam, mùa thả diều thường diễn ra vào đầu tháng 2 cho đến hết tháng 5 hàng năm vào thời điểm của mùa nắng có nhiều gió nên diều dễ bay hơn các tháng mưa và ít gió. Để nói về một người danh vọng hoặc buôn bán phát lên rất nhanh, người ta hay ví “bốc lên như diều gặp gió”. Gần đây trong một dịp đi chụp ảnh hái hoa súng và chăn trâu trên cánh đồng Mộc Hóa, tôi còn thấy có cả các em gái cầm diều chạy trên bờ ruộng mấp mô cùng các em trai nữa. Con diều ngày nay cũng màu mè hơn, cầu kỳ hơn con diều thời tôi còn nhỏ.
Sang đến Mỹ, tưởng rằng sẽ không bao giờ thấy trẻ con thả diều, nhưng đủ loại diều vẫn tung bay khi mùa mưa dứt và mùa hè bắt đầu. Hàng trăm con diều thật lạ và đẹp mắt tung bay trên bầu trời Cali.
Xin gửi các bạn một số diều mà tôi đã chụp trên một ngọn đồi tại Berkeley, California.
Vũ Công Hiển
Nhấn vào bất cứ ảnh nhỏ nào bên trên để xem ảnh lớn và nhấn vào dấu < hoặc > để xem các ảnh lớn khác